VIỆN KIỂM NGHIỆM AN TOÀN VỆ SINH THỰC PHẨM QUỐC GIA

Với vai trò là phòng kiểm nghiệm thực phẩm tham chiếu tại Việt Nam, nhằm thực hiện nhiệm vụ được Bộ Y tế giao là đơn vị đầu mối chỉ đạo, hướng dẫn về chuyên môn, kỹ thuật đối với hệ thống kiểm nghiệm chất lượng an toàn thực phẩm trên phạm vi cả nước, Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia (NIFC) đã ký kết hợp tác với Hiệp hội Hợp tác phân tích chính thức Quốc tế (AOAC INTERNATIONAL) với mục tiêu hợp tác nâng cao năng lực kiểm nghiệm, thực hiện công tác tiêu chuẩn hóa và các hoạt động khác liên quan đến lĩnh vực kiểm nghiệm thực phẩm.
AOAC INTERNATIONAL là một tổ chức tiêu chuẩn hóa độc lập, có uy tín toàn cầu, chuyên phát triển các phương pháp phân tích được thẩm định và thúc đẩy sự hợp tác giữa các nhà khoa học, cơ quan quản lý và chuyên gia trong ngành. Với hơn 140 năm lịch sử, AOAC INTERNATIONAL đã giữ vai trò tiên phong trong việc thiết lập các tiêu chuẩn và thực hành khoa học đáng tin cậy nhằm đảm bảo an toàn và chất lượng của thực phẩm và các sản phẩm liên quan.
Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia (NIFC), trực thuộc Bộ Y tế Việt Nam, là phòng thí nghiệm tham chiếu quốc gia về an toàn thực phẩm. NIFC có chức năng kiểm nghiệm, xác minh và đánh giá nguy cơ, đồng thời hỗ trợ xây dựng chính sách dựa trên bằng chứng và đảm bảo sự phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế. Với hệ thống phòng thí nghiệm chuyên môn, kỹ thuật phân tích hiện đại và đội ngũ cán bộ khoa học giàu kinh nghiệm, NIFC đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng tại Việt Nam.

Biên bản ghi nhớ MOU giữa NIFC và AOAC

Ngày 22/8/2025, Biên bản ghi nhớ hợp tác đã được ký kết bởi hai đơn vị đánh dấu một bước tiến quan trong trong việc tăng cường hợp tác khoa học về kiểm nghiệm, tiêu chuẩn hóa phương pháp kiểm nghiệm thực phẩm. Việc ký kết MOU này đã thiết lập khuôn khổ cho sự hợp tác lâu dài giữa AOAC INTERNATIONAL và NIFC. Nội dung hợp tác tập trung vào một số lĩnh vực trọng điểm sau:

• Xây dựng và thẩm định phương pháp: Cán bộ NIFC có khả năng tiếp cận với ngân hàng dữ liệu các phương pháp chính thống được ban hành bởi AOAC một cách nhanh chóng và chính xác hơn.
• Mở rộng hợp tác nghiên cứu: AOAC INTERNATIONAL hỗ trợ cán bộ NIFC tham gia vào các cộng đồng, nhóm nghiên cứu khu vực Đông Nam Á, châu Á.
• Tăng cường tiềm năng nghiên cứu, đóng góp vào quá trình xây dựng các phương pháp phân tích: NIFC sẽ tích cực tham gia nghiên cứu, phát triển các phương pháp phân tích mới đồng thời đồng tham gia vào quá trình xây dựng các tiêu chuẩn của AOAC và các SMPR kèm theo.
• Cầu nối chia sẻ thông tin: NIFC sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao tiếp giữa AOAC INTERNATIONAL và các bên liên quan khác của Việt Nam đồng thời tích cực tham gia các hoạt động tiêu chuẩn hóa của AOAC INTERNATIONAL và AOAC SEA (AOAC Đông Nam Á).

Dựa theo các nguyên tác đã thỏa thuận trong Biên bản ghi nhớ đã ký kết, NIFC đã cử 2 cán bộ chuyên môn thuộc khoa Độc học và dị nguyên và Trung tâm đánh giá nguy cơ về An toàn thực phẩm tham dự Hội nghị triển lãm thường niên AOAC 2025 để tăng cường hiểu biết, kiến thức cũng như cập nhật các vấn đề mới về phân tích trong thời gian qua.

Hình ảnh các buổi trao đổi tại Hội nghị AOAC

Các cán bộ NIFC đã có cơ hội tìm hiểu về những công nghệ phân tích đột phá bao gồm:

• Sắc ký khối phổ phân giải cao (LC-HRMS): Phương pháp này được trình bày như một công cụ hiệu quả để sàng lọc và xác định các chất ô nhiễm, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, và độc tố nấm mốc với độ nhạy và độ chính xác cao.
• Phân tích các chất PFAS: Các phiên thảo luận tập trung vào việc phát triển các phương pháp chuẩn cho việc phân tích PFAS (hợp chất per- và polyfluoroalkyl) trong các sản phẩm tiêu dùng và bao bì thực phẩm, một vấn đề đang gây ra nhiều quan ngại về sức khỏe.
• Phân tích kim loại nặng: Hội nghị cũng giới thiệu các phương pháp mới để cải thiện việc đánh giá rủi ro và kiểm soát kim loại nặng trong thực phẩm bằng cách sử dụng các kỹ thuật như sắc ký lỏng kết hợp khối phổ cảm ứng plasma (HPLC-ICP-MS), cho phép phân tích các dạng tồn tại của kim loại, không chỉ tổng hàm lượng.

Cán bộ NIFC tham gia thảo luận và trao đổi thông tin khoa học tại các buổi triển lãm và trưng bày poster tại Hội nghị

Việc tham gia Hội nghị AOAC 2025 giúp các cán bộ NIFC học hỏi những phương pháp phân tích mới được công nhận toàn cầu, từ đó nâng cao năng lực của phòng thí nghiệm tại Việt Nam. Các phương pháp này sẽ giúp NIFC tăng cường khả năng kiểm soát chất lượng và an toàn thực phẩm, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và góp phần vào việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Kiến thức thu được từ hội nghị cũng sẽ là nền tảng để NIFC xây dựng các quy trình kiểm nghiệm chính xác và hiệu quả hơn trong tương lai.

Việc ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác với AOAC INTERNATIONAL phù hợp với định hướng chiến lược của Việt Nam trong việc hoàn thiện hệ thống quản lý an toàn thực phẩm theo chuẩn quốc tế. Với cột mốc quan trọng này, Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia một lần nữa khẳng định tầm nhìn chung: xây dựng một hệ thống an toàn thực phẩm dựa trên khoa học, hợp tác và kết nối toàn cầu.

Thực hiện: Vũ Thị Thanh An – Trung tâm Đánh giá nguy cơ về an toàn thực phẩm