Kiểm nghiệm bao bì, dụng cụ tiếp xúc trực tiếp thực phẩm

Folder Kỹ thuật - Chuyên môn
Views 13138
Last Updated 25/02/2022

1. Tầm quan trọng của việc Kiểm nghiệm bao bì, dụng cụ tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm

Kiểm nghiệm bao bì và dụng cụ tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm có ý nghĩa quan trọng trong việc đánh giá nguy cơ các chất độc hại có thể phơi nhiễm vào thực phẩm trong quá trình chế biến và bảo quản không phù hợp hoặc sử dụng các vật liệu, dụng cụ kém chất lượng. Các chất độc hại có thể phơi nhiễm từ bao bì, dụng cụ tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm như: các kim loại nặng (chì, cadmi, asen, kẽm, antimony, germani), các hợp chất hữu cơ (phenol, formadehyde, bisphenol A, styren và benzene,..).

Theo quy định hiện nay, các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phải thực hiện kiểm nghiệm các chỉ tiêu theo quy định và có thể tự công bố chất lượng sản phẩm bao bì, dụng cụ tiếp xúc với thực phẩm theo các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia tương ứng như sau:

Nhóm sản phẩm bao bì, dụng cụ bằng nhựa tổng hợp tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm: QCVN 12-1:2011/BYT
Nhóm sản phẩm bao bì, dụng cụ bằng cao su tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm: QCVN 12-2:2011/BYT
Nhóm sản phẩm bao bì, dụng cụ bằng kim loại tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm: QCVN 12-3:2011/BYT
Nhóm sản phẩm bao bì, dụng cụ bằng thủy tinh, gốm, sứ và tráng men tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm: QCVN 12-4:2015/BYT

Ngoài ra, một số đối tượng bao bì, dụng cụ làm bằng vật liệu khác như giấy, cáctông, hay đũa ăn bằng tre, gỗ tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm cũng có những quy định kỹ thuật riêng.

2. Kiểm nghiệm bao bì, dụng cụ tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm tại Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia

2.1 Phương pháp kiểm nghiệm

Kiểm nghiệm bao bì, dụng cụ tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm là đối tượng sản phẩm đã được Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia thực hiện phân tích với các quy trình đã được thẩm định tối ưu, bao gồm các chỉ tiêu theo quy định tại các quy chuẩn kỹ thuật và tiêu chuẩn kỹ thuật tương ứng.

Nhóm sản phẩm bao bì, dụng cụ bằng nhựa tổng hợp tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm (bảng 1)

Bảng 1. Danh mục các chỉ tiêu kiểm nghiệm trong bao bì, dụng cụ bằng nhựa tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm

Đối tượng	Chỉ tiêu kiểm nghiệm	Quy định	Giới hạn định lượng (LOQ)
Bao bì dụng cụ bằng nhựa tổng hợp	Hàm lượng chì	100 µg/g	0,20 µg/g
	Hàm lượng cadmi	100 µg/g	0,02 µg/g
	Thôi nhiễm kim loại nặng trong acid acetic 4% ở 60^oC trong 30 phút	1 µg/mL	1 µg/mL
	Lượng KMnO4 sử dụng khi thôi nhiễm trong nước ở 60^oC trong 30 phút	10 µg/mL	0,05 µg/mL
Bao bì dụng cụ làm từ nhựa phenol, melamin, ure	Thôi nhiễm phenol trong nước ở 60^oC trong 30 phút	5 µg/mL
	Thôi nhiễm formaldehyde trong nước ở 60^oC trong 30 phút	Âm tính
	Cặn khô trong heptan ở 250C trong 1 giờ	30 µg/mL
	Cặn khô trong ethanol 20% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong nước ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
Bao bì dụng cụ làm từ nhựa formadehyde	Thôi nhiễm phenol trong nước ở 60^oC trong 30 phút	Âm tính
	Thôi nhiễm formaldehyde trong nước ở 60^oC trong 30 phút	Âm tính
	Cặn khô trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
Bao bì dụng cụ làm từ nhựa PVC	Hàm lượng Vinyl clorid	1 µg/g
	Hàm lượng Cresyl phosphat	1 µg/g
	Hàm lượng các hợp chất Dibutyl thiếc	50 µg/g
	Cặn khô trong heptan ở 250C trong 1 giờ	150 µg/mL
	Cặn khô trong ethanol 20% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong nước ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
Bao bì dụng cụ làm từ nhựa Polyetylen (PE) và Polypropylen (PP)	Cặn khô trong heptan ở 250C trong 1 giờ	150 µg/mL
	Cặn khô trong ethanol 20% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong nước ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
Bao bì dụng cụ làm từ nhựa Polystyren (PE)	Tổng số chất bay hơi (styrene, toluene, ethybenzen, n-propyl benzen)	5 mg/g
	Polystyren trương nở (khi dùng nước sôi)	2 mg/g
	Styrene và ethybenzen	1 mg/g
	Cặn khô trong heptan ở 250C trong 1 giờ	240 µg/mL
	Cặn khô trong ethanol 20% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong nước ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
Bao bì dụng cụ làm từ nhựa Polyvinyliden Clorid (PVDC)	Hàm lượng Bari	100 µg/g
	Hàm lượng Vinyliden clorid	6 µg/g
	Cặn khô trong heptan ở 250C trong 1 giờ	30 µg/mL
	Cặn khô trong ethanol 20% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong nước ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
Bao bì dụng cụ làm từ nhựa Polyethylen terephthalat (PET)	Thôi nhiễm Antimony trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	0,05 µg/mL
	Thôi nhiễm Germani trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	0,1 µg/mL
	Cặn khô trong heptan ở 250C trong 1 giờ	30 µg/mL
	Cặn khô trong ethanol 20% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong nước ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
Bao bì dụng cụ làm từ nhựa Polymethyl metacrylat (PMMA)	Thôi nhiễm Methyl metacrylat trong ethanol 20% ở 600C trong 30 phút	15 µg/mL
	Cặn khô trong heptan ở 250C trong 1 giờ	30 µg/mL
	Cặn khô trong ethanol 20% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong nước ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
Bao bì dụng cụ làm từ nhựa Nylon (PA)	Thôi nhiễm Capro lactam trong ethanol 20% ở 600C trong 30 phút	15 µg/mL
	Cặn khô trong heptan ở 250C trong 1 giờ	30 µg/mL
	Cặn khô trong ethanol 20% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong nước ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
Bao bì dụng cụ làm từ nhựa Polymethy Penten (PMP)	Cặn khô trong heptan ở 250C trong 1 giờ	120 µg/mL
	Cặn khô trong ethanol 20% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong nước ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
Bao bì dụng cụ làm từ nhựa Polycarbonat (PC)	Hàm lượng Bisphenol A	500 µg/g
	Hàm lượng Diphenyl carbonat	500 µg/g
	Hàm lượng Amin (triethylamine và tributylamine)	1 µg/g
	Thôi nhiễm Bisphenol A trong heptan ở 250C trong 1 giờ	2,5 µg/mL
	Thôi nhiễm Bisphenol A trong ethanol 20% ở 600C trong 30 phút	2,5 µg/mL
	Thôi nhiễm Bisphenol A trong nước ở 600C trong 30 phút	2,5 µg/mL
	Thôi nhiễm Bisphenol A trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	2,5 µg/mL
	Cặn khô trong heptan ở 250C trong 1 giờ	30 µg/mL
	Cặn khô trong ethanol 20% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong nước ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
Bao bì dụng cụ làm từ nhựa Polylactic acid (PLA)	Thôi nhiễm acid lactic tổng số trong nước ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong heptan ở 250C trong 1 giờ	30 µg/mL
	Cặn khô trong ethanol 20% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong nước ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
Bao bì dụng cụ làm từ nhựa Polyvinyl alcol (PVA)	Cặn khô trong heptan ở 250C trong 1 giờ	30 µg/mL
	Cặn khô trong ethanol 20% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong nước ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL

Nhóm sản phẩm bao bì, dụng cụ bằng cao su tổng hợp tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm (bảng 2)

Bảng 2. Danh mục các chỉ tiêu kiểm nghiệm trong bao bì, dụng cụ bằng cao su tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm

Đối tượng	Chỉ tiêu kiểm nghiệm	Quy định	Giới hạn định lượng (LOQ)
Bao bì dụng cụ bằng cao su không dành cho trẻ nhỏ	Hàm lượng chì	100 µg/g	0,20 µg/g
	Hàm lượng cadmi	100 µg/g	0,02 µg/g
	2-Mercaptoimidazolin (cao su chứa clo)	Âm tính
	Thôi nhiễm phenol trong nước ở 600C trong 30 phút	5 µg/mL
	Thôi nhiễm formadehyde trong nước ở 600C trong 30 phút	Âm tính
	Thôi nhiễm kẽm trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	15 µg/mL
	Thôi nhiễm kim loại nặng trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	1 µg/mL	< 1 µg/mL
	Cặn khô trong ethanol 20% ở 600C trong 30 phút	60 µg/mL
	Cặn khô trong nước ở 600C trong 30 phút	60 µg/mL
	Cặn khô trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	60 µg/mL
Bao bì dụng cụ bằng cao su loại dành cho trẻ nhỏ	Hàm lượng chì	10 µg/g	0,20 µg/g
	Hàm lượng cadmi	10 µg/g	0,02 µg/g
	2-Mercaptoimidazolin (cao su chứa clo)	Âm tính
	Thôi nhiễm phenol trong nước ở 400C trong 24 giờ	5 µg/mL
	Thôi nhiễm formadehyde trong nước ở 400C trong 24 giờ	Âm tính
	Thôi nhiễm kẽm trong acid acetic 4% ở 400C trong 24 giờ	1 µg/mL
	Thôi nhiễm kim loại nặng trong acid acetic 4% ở 400C trong 24 giờ	1 µg/mL	< 1 µg/mL
	Cặn khô trong nước ở 400C trong 24 giờ	40 µg/mL

Nhóm sản phẩm bao bì, dụng cụ bằng kim loại tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm (bảng 3)

Bảng 3. Danh mục các chỉ tiêu kiểm nghiệm trong bao bì, dụng cụ bằng kim loại tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm

Đối tượng	Chỉ tiêu kiểm nghiệm	Quy định	Giới hạn định lượng (LOQ)
Bao bì dụng cụ bằng kim loại	Thôi nhiễm Asen trong nước ở 600C trong 30 phút	0,2 µg/mL	0,001 µg/mL
	Thôi nhiễm Asen trong acid citric 0,5% ở 600C trong 30 phút	0,2 µg/mL	0,001 µg/mL
	Thôi nhiễm Cadmi trong nước ở 600C trong 30 phút	0,1 µg/mL	0,001 µg/mL
	Thôi nhiễm Cadmi trong acid citric 0,5% ở 600C trong 30 phút	0,1 µg/mL	0,001 µg/mL
	Thôi nhiễm Chì trong nước ở 600C trong 30 phút	0,4 µg/mL	0,001 µg/mL
	Thôi nhiễm Chì trong acid citric 0,5% ở 600C trong 30 phút	0,4 µg/mL	0,001 µg/mL
	Thôi nhiễm phenol trong nước ở 600C trong 30 phút	5 µg/mL
	Thôi nhiễm formadehyde trong nước ở 600C trong 30 phút	Âm tính
	Cặn khô trong heptan ở 250C trong 1 giờ	30 µg/mL
	Cặn khô trong ethanol 20% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong nước ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Cặn khô trong acid acetic 4% ở 600C trong 30 phút	30 µg/mL
	Thôi nhiễm Epichlorohydrin trong Pentan ở 250C trong 2 giờ	0,5 µg/mL
	Thôi nhiễm Vinylchlorid trong acid ethanol 20% ở không quá 50C trong 24 giờ	0,05 µg/mL

Nhóm sản phẩm bao bì, dụng cụ bằng gốm, sứ, thủy tinh và tráng men tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm (bảng 4)

Bảng 4. Danh mục các chỉ tiêu kiểm nghiệm trong bao bì, dụng cụ bằng gốm, sứ, thủy tinh và tráng men tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm

Đối tượng	Chỉ tiêu kiểm nghiệm	Quy định
Bao bì dùng để chứa đựng thực phẩm	Thôi nhiễm chì trong acid acetic 4% ở nhiệt độ 22^oC ± 2^oC, trong 24 giờ ± 30 phút	Chi tiết với các loại dụng cụ có lòng sâu, lòng nông phẳng hay vành uống tại QCVN 12-4:2015/BYT
	Thôi nhiễm cadmi trong acid acetic 4% ở nhiệt độ 22^oC ± 2^oC, trong 24 giờ ± 30 phút
Bao bì dùng để đun nấu thực phẩm	Thôi nhiễm chì trong acid acetic 4% ở nhiệt độ sôi trong 2 giờ
	Thôi nhiễm cadmi trong acid acetic 4% ở nhiệt độ sôi trong 2 giờ

Nhóm sản phẩm giấy và cáctông tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm (bảng 5)

Bảng 5. Danh mục các chỉ tiêu kiểm nghiệm trong nhóm sản phẩm giấy và cáctông tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm

Đối tượng	Chỉ tiêu kiểm nghiệm	Phương pháp kiểm nghiệm
Giấy và cáctông	Độ ẩm	TCVN 1867: 2010 (ISO 187: 2009)
	Độ bền màu	TCVN 10087: 2013 (EN 646: 2006); TCVN 10089: 2013 (EN 648: 2006)
	Hàm lượng formadehyde	TCVN 8308: 2010 (EN 1541: 2001)
	Hàm lượng chì	TCVN 10093: 2013 (EN 12498: 2005)
	Hàm lượng cadmi	TCVN 10093: 2013 (EN 12498: 2005)
	Hàm lượng thủy ngân	TCVN 10092: 2013 (EN 12497: 2005)

Nhóm sản phẩm đũa ăn bằng tre, gỗ (bảng 6)

Bảng 6. Danh mục các chỉ tiêu kiểm nghiệm trong nhóm sản phẩm đũa ăn bằng tre, gỗ, nhựa tổng hợp và kim loại tiếp xúc trực tiếp với thực

Đối tượng	Chỉ tiêu kiểm nghiệm	Phương pháp kiểm nghiệm	Quy định (mg/kg)
Đũa ăn bằng tre, gỗ	Lưu huỳnh dioxyt	TCVN 12272:2018	600
	Formadehyde		80
	Antimony		0,2
	Asen		0,2
	Cadmi		0,2
	Chì		2

2.2 Trang thiết bị

Nhằm kiểm nghiệm các bao bì dụng cụ tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm, Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia đã trang bị các thiết bị hiện đại và đồng bộ: hệ thống khối phổ plasma cao tần cảm ứng (ICP/MS), hệ thống quang phổ phát xạ plasma cao tần cảm ứng (ICP-OES), hệ thống quang phổ hấp thụ nguyên tử AAS, hệ thống sắc ký khí khối phổ (GC-MS/MS), hệ thống sắc ký lỏng khối phổ (LC-MS/MS), hệ thống sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC), hệ thống quang phổ hấp thụ phân tử (UV-VIS), hệ lò vi sóng phá mẫu, hệ thống tinh chế acid siêu tinh khiết,…

Hệ thống thiết bị khối phổ plasma cao tần cảm ứng ICP-MS Nexion 350X (Perkin Elmer)

2.3 Nền mẫu kiểm nghiệm

Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia thực hiện kiểm nghiệm bao bì dụng cụ tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm bao gồm:

Kiểm nghiệm bao bì dụng cụ tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm bằng vật liệu nhựa,
Kiểm nghiệm bao bì dụng cụ tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm bằng vật liệu cao su,
Kiểm nghiệm bao bì dụng cụ tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm bằng vật liệu kim loại,
Kiểm nghiệm bao bì dụng cụ tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm bằng vật liệu gốm, sứ, thủy tinh và tráng men,
Kiểm nghiệm bao bì dụng cụ tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm bằng vật liệu giấy và cáctông,
Kiểm nghiệm bao bì dụng cụ tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm bằng vật liệu gỗ, tre.

Ngoài ra, Viện cũng thực hiện kiểm nghiệm các đối tượng mẫu thử khác theo yêu cầu khách hàng.

3. Lý do chọn Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia

Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia là phòng thí nghiệm trọng tài quốc gia về thực phẩm.
Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia là đơn vị kiểm nghiệm được công nhận ISO/IEC 17025:2017 đối với các chỉ tiêu kiểm nghiệm thực phẩm.
Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia đã được Bộ Y tế, Bộ Công Thương và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ định là Cơ sở kiểm nghiệm thực phẩm phục vụ quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm, thức ăn chăn nuôi, phân bón.
Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia tham gia trong hệ thống phòng thí nghiệm chuẩn ASEAN về kiểm nghiệm thực phẩm.
Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia nằm trong hệ thống phòng thí nghiệm thực hiện xác nhận giá trị sử dụng liên phòng thí nghiệm của phương pháp thử AOAC International.